De positie van Turken in Nederland 2004, veertig jaar migratie

De positie van Turken in Nederland 2004,
veertig jaar migratie

Nog geen 25 jaar geleden besefte nauwelijks iemand in Nederland dat we op weg waren naar een multiculturele samenleving. Intussen is die er, hoewel sommigen daar weer snel van af zouden willen. De vraag is of die multiculturele samenleving ook een interculturele samenleving wordt, of dat er sprake is en blijft van een samenleving met veel naast elkaar bestaande culturen?

De Turken zijn alleen al door hun aantal zichtbaar aanwezig in Nederland. In veel straten en wijken drukken ze hun stempel op het dagelijks leven. De Turkse eethuisjes en restaurants, de banketbakkers, de groothandelaren, de kruideniers, de bakkers, de slagers en de badhuizen zijn er niet alleen voor Turken maar ook voor Nederlanders. Turkse pizza, Turks fruit, een Turks bad en Turks brood: het zijn inmiddels bekende fenomenen. Omdat zowel Turken als Marokkanen moslim zijn, is de Islam niet slechts de godsdienst van een klein groep. Het aantal moslims in Nederland in 2002 was ca. 800.000, 15 maal zoveel als in 1971 en zo’n 20% meer dan in 1995. Dat betekent dat zo’n 5% van de bevolking van Nederland uit moslims bestaat. Sinds 11 september 2001 en vooral na het optreden van Pim Fortuyn is alles wat met moslims en Islam te maken heeft ‘hot item’. Islamscholen, de lengte van minaretten, de bejegening van homoseksuelen, de positie van de vrouwen, het hoofddoekje, etc. staan in het centrum van de discussie.

Een jaar of tien geleden waren er in Nederland nog maar weinig Turkse politieagenten, artsen, psychologen, politici, ingenieurs, kunstenaars, ondernemers, advocaten of wetenschappers. Dat is inmiddels snel veranderd en hun aantal en aandeel zal naar verwachting nog een tijdlang toenemen.

Tot slot nog dit: één van de oorzaken van de gestage interculturalisering van de Nederlandse samenleving is het gemengde huwelijk. Van het feit dat Turkije door veel Nederlanders is omarmd als aantrekkelijk vakantieland kan in deze misschien een positieve invloed uitgaan.

Met bijdrage van:

Prof.dr. A.H. de Groot

Dr. J.M. Dagevos (Sociaal en Centraal Planbureau)

Mw. dr. M.I.L. Gijsberts (Sociaal en Cultureel Planbureau)

Prof. Dr. G. Extra (Universiteit van Tilburg)

Prof. Dr. M.J.A. Penninx

Drs. M. Can (GGZ Tilburg)

Mr. N. Turkkol (advocaat)

Uitgever: IOT, Utrecht

Samenstelling & redactie: Hatice Can-Engin

Opmaak & druk: Drukkerij Dizayn, Schiedam

Tekstredactie &omslagontwerp: Bureau Stijlzorg, Utrecht